راهنمای جامع روش های درمانِ جای جوش و آکنه

جای جوش یا اسکار جوش می تواند آزاردهنده باشد به خصوص اگر بخش زیادی از صورت یا بدن را درگیر کرده باشد. با این حال درمان های متنوعی برای درمان قطعی جای جوش و یا کاهش شدت آن وجود دارند. با شناخت مراحل مختلفی که در درمان جای جوش وجود دارد می توانیم جایگاه خود را از لحاظ درمان هایی که لازم است انجام دهیم و همچنین زمان مراجعه به پزشک متخصص بدانیم. بنابراین در این مقاله، راهنمای جامع درمان جای جوش را برایتان گردآوری کرده ایم.

جای جوش چگونه ایجاد و ماندگار می شود؟

منافذ مختلفی بر روی پوست وجود دارد که هر یک کارکرد خاص خود را دارند؛ برای مثال منافذ عرق و منافذ مربوط به خروج مو. جوش ها در اثر بسته شدن منافذ مربوط به محل خروج موها ایجاد می شوند. چگونه؟ سلول های مرده پوست که روی سطح بدن وجود دارند به همراه چربی های اضافی که توسط برخی غدد در پوست برای چرب نگه داشتن پوست و مو ترشح می شوند ممکن است منافذ خروجی مو را – که به محفظه هایی به نام فولیکول مو ختم می شوند- پر کنند و منجر به ایجاد التهاب و برآمدگی هایی شوند که آن را جوش یا آکنه می نامند.

چرا برخی جوش ها بزرگ تر و ملتهب تر می شوند؟

فولیکول مویی که توسط سلول های مرده و چربی موسوم به سبوم پر شده است ممکن است توسط باکتری هایی که در پوست موجود هستند عفونی شوند و بدن به همین خاطر، گلبول های سفید را برای دفاع به آن محل اعزام می کند. در اثر مقابله گلبول ها با باکتری ها چرک که شامل لاشه های گلبول های سفید، میکروب های مرده و ترشحاتی است که آنها بر علیه همدیگر آزاد کرده اند در محل تجمع می یابد و آکنه های بزرگتری را شکل می دهد. مقابله با این نوع از جوش ها که نُدول و در شکلی وخیم تر، کیست نامیده می شود، دشوارتر از جوش های کوچک و متوسط است که در سطح پوست مشاهده می شوند.

اسکار آکنه چگونه تشکیل می شود؟

فضای اشغال شده در پوست توسط جوش های بزرگ، دچار آسیب و تخریب می شود. لایه های پوست در آن ناحیه دچار چسبندگی شده و جای جوش یا اسکار جوش به شکل فرورفتگی ها یا برآمدگی ها باقی می ماند. گاهی تغییر رنگ پوست (تیره شدن) نیز پس از آکنه های شدید اتفاق می افتد. گاهی روند بهبود به گونه ای است که فضای آسیب دیده با کلاژن سازی و ترمیم خودبخودی پوست، مجددا پر و درمان می شود و اثر چندانی از جای جوش باقی نمی ماند.

آیا جای جوش ها انواع مختلفی دارند؟

پاسخ این سوال “بله” است. انواع اسکار جوش شامل موارد زیر است:

اسکار جوش قندیلی یا چکشی

نوعی از جای جوش است که ظاهر آن از بیرون، شبیه سوراخی عمیق به نظر می رسد.

اسکار جوش گرد

ظاهر این نوع از جای جوش، شکلی گرد دارد. دهانه آن از اسکار جوش قندیلی بزرگ تر است.و مانند چاله های فرورفته روی سطح ماه و مریخ به نظر می رسند! برخی این نوع اسکار جوش را به اسکار آبله مرغان تشبیه می کنند.

اسکار جوش واگنی یا مستطیلی

جای جوش مستطیلی به شکل فرورفتگی های بزرگی مشاهده می شود که کناره های گوشه دار و تیزی دارند. این اسکارها می توانند عمیق یا سطحی باشند.

اسکار جوش برآمده

این نوع اسکار، شبیه ناهمواری هایی ست که گاهی به دلیل شدت آن، شبیه گوشت اضافه به نظر می رسد.

روش های درمان جای جوش

اگر بخواهیم روش های درمان جای جوش را مرحله به مرحله ذکر کنیم می توانیم لیست زیر را تهیه کنیم. گاهی اوقات ممکن است از برخی از روش های زیر به صورت همزمان برای درمان جای جوش استفاده شود:

• جلوگیری از ایجاد و جدی شدن جای جوش
• درمان های خانگی با مواد طبیعی
• درمان با محصولات دارویی زیر نظر پزشک
• روش های حرفه ای و تخصصی که توسط متخصص پوست انجام می شود:
انواع پیلینگ ها (لیزر فرکشنال Co2، میکرودرم ابریژن)
میکرونیدلینگ
دستگاه ترمیا (آر اف فرکشنال)
سابسیژن
تزریق فیلر و چربی
جراحی جای جوش

جلوگیری از ایجاد و جدی شدن جای جوش

شاید بهترین درمان جلوگیری از ایجاد اسکار جوش، در مراحل اولیه ی شکل گیری آن باشد. با بررسی دلایل جوش زدن توسط پزشک، و درمان زمینه هایی (مانند مشکلات هورمونی، مسایل دوره بلوغ) که منجر به جوش زدن می شود می توان از ایجاد جوش های جدید جلوگیری کرد.

همچنین با یادگیری نحوه صحیح درمان جوش ها از جمله دستکاری نکردن و استفاده از داروها و پمادهای ضد جوش و ضد آکنه می توان تا حد زیادی از ایجاد اسکار آکنه جلوگیری کرد.

درمان های خانگی با مواد طبیعی

تجربیات، نشان داده که مواد طبیعی نظیر عسل، ژل آلوئه ورا و روغن رزهیپ (روغن میوه گل نسترن) با کاهش التهاب و افزایش ترمیم کنندگی می توانند از ایجاد اسکار آکنه، جلوگیری کرده و یا اسکارهای موجود را کمرنگ کنند. با این حال دلایل علمی برای اثربخشی این مواد، موجود نمی باشد.

در صورتی که درمان با مواد طبیعی بتواند بر اسکار آکنه، اثر مطلوبی داشته باشد و منجر به آسیب بیشتر به پوست نشود، استفاده از آنها مانعی ندارد.

درمان با محصولات دارویی

این مرحله، شامل محصولات داروییِ بدون نیاز به نسخه پزشک و داروهای نیازمند نسخه می باشد. توصیه می شود داروهای بدون نیاز به نسخه پزشک نیز به طور خودسر در درمان جای جوش مصرف نشوند چرا که ممکن است مناسب شرایط پوست فرد نبوده و آسیب بیشتری ایجاد کنند!

گاهی ممکن است، شدت فرورفتگی جای جوش و تعداد آکنه ها به حدی زیاد باشد که نیاز به استفاده از برخی داروهای قوی تر مانند آنتی بیوتیک ها و لایه بردارهای شیمیایی باشد. لایه بردارهای شیمیایی حاوی سالیسیک اسید، الفا هیدروکسی اسیدها، رتینویید (راکوتان) و فنول نیز امکان لایه برداری یا پیلینگ لایه های سطحی و عمیق را فراهم می سازند.

داروهای حاوی رتینویید در این مرحله می توانند سودمند باشند. رتینویید موجب کاهش التهاب شده و سرعت بازتولید سلول های پوست را افزایش می دهد. رتینویید همچنین قادر است تغییر رنگ ایجاد شده بر اثر آکنه را درمان کند و آن را روشن تر نماید.

ژل ها و پمادهای ضد آکنه و انواع مکمل ها در این رده درمانی به مُراجع پیشنهاد می شود.

روش های تخصصی درمان جای جوش

در صورتی که با درمان های دارویی، اسکار آکنه برطرف نشود پزشک متخصص از درمان های تخصصی برای درمان فرورفتگی جای جوش ها استفاده می کند. در ادامه، بهترین روش های درمان جای جوش را معرفی می کنیم:

• میکرونیدلینگ

میکرونیدلینگ، یک روش نیمه تهاجمی به شمار می آید که بر اساس تحریک پوست به تولید کلاژن عمل می کند. در میکرونیدلینگ، پزشک با دستگاهی که دارای سوزن های بسیار ریز استریل است جراحت های کوچک و ظریفی روی پوست ایجاد می کند که با سرعت بخشیدن به لایه برداری پوست و تحریک آن به تولید کلاژن بیشتر، ظاهر پوست را بهبود می بخشد. میکرونیدلینگ در درمان جای جوش و از بین بردن لکه های قهوه ای ناشی از آکنه، موثر عمل می نماید.

• لایه برداری (پیلینگ) جهت درمان جای جوش

در لایه برداری، متخصص، لایه هایی از پوست را توسط اشعه لیزر و یا روش میکرودرم ابریژن برمی دارد و پوست جدید، جایگزین لایه های از بین رفته قبلی می شود . بدین ترتیب جای جوش تا حد بسیار زیادی ترمیم می شود. گاهی اوقات متخصص با توجه به شرایط اسکار آکنه از چند روش برای درمان جای جوش استفاده می کند.

••میکرودرم ابریژن

روش میکرودرم ابریژن، سال هاست که برای جوانسازی پوست مورد استفاده قرار می گیرد. در این روش سلول های سطحی پوست توسط تراشه های ریزی از روی پوست برداشته می شوند. مانند تخته چوبی که توسط کاغذ سنباده ای به ملایمت، سابیده شده و صیقلی و درخشان می شود. میکرودرم علاوه بر کاربردهای وسیعی که دارد، برای از بین بردن لکه های قهوه ای که جوش ها به جا گذارده اند، رفع اسکار و جای بخیه و تحریک پوست به کلاژن سازی نیز موثر است. برای از بین بردن اسکارهای عمیق تر، بیش از یک جلسه میکرودرم ابریژن نیاز است.

•• لایه برداری با لیزر co2 فرکشنال

در این روش، لیزر فرکشنال، سطح پوست و همچنین لایه درم که در بخش عمیق تر پوست قرار دارد را هدف قرار می دهد. با تاباندن اشعه لیزر، سلول های لایه های مذکور از بین می روند و نوعی لایه برداری عمیق اتفاق می افتد که منجر به ساخت لایه های جدید و ترمیم آسیب های ناشی از اسکار جوش می شود.

استفاده از لیزر فرکشنال، روشی تهاجمی به شمار می آید و می بایست حتما توسط متخصص ماهر و با مراقبت های جدی پس از درمان، انجام گیرد.

التیام پوست صورت پس از درمان با لیزر فرکشنال حدود 2 هفته بوده و طی این مدت پوست صورت، سرخ رنگ است و می بایست پانسمان داشته باشد.

با توجه به این محدودیت ها، لیزر فرکشنال کربن دی اکسید، معمولا برای زخم ها و جای بخیه های عمیق کاربرد دارد.

• سابسیژن برای درمان جای جوش

سابسیژن، روشی کمتر تهاجمی برای رفع اسکار آکنه است. در این روش سوزن های ظریفی در حدفاصل بین سطح خارجی پوست و لایه های داخلی تر (در قسمتی که اسکار وجود دارد) وارد شده و پیوندهای بین این دو بخش را قطع می کند. ورود سوزن و ایجاد زخم باعث می شود کلاژن سازی تحریک شود و فضای خالی زیر محل اسکار پرتر شده و باعث می شود سطح پوست بالاتر بیاید. سابسیژن مقداری درد و سوزش دارد و قبل از انجام سابسیژن بی حسی موضعی نیز می توان انجام داد.

گاهی اوقات پزشک، روش سابسیژن را با تزریق پی آر پی ترکیب می کند. بدین ترتیب که پلاسمای غنی شده را از خون بیمار استخراج می کند و سپس آن را به زیر محل اسکارها همزمان با ورود سوزن تزریق می کند.

پلاسمای غنی از پلاکت از طریق سانتریفیوژ خون فرد بدست می آید و بنابراین تزریق آن به بدن وی، واکنش آلرژیک ایجاد نمی کند. پی آر پی همچنین به دلیل سرشار بودن از مواد مغذی و پلاکت ها، ترمیم و بازسازی سلولی را تسریع می نماید. سابسیژن تقریبا برای درمان همه انواع اسکارهای جوش موثر بوده است.

• درمان جای جوش با تزریق چربی و فیلر

تزریق چربی، یکی دیگر از روش های پرطرفدار درمان فرورفتگی جای جوش به شمار می آید. در این روش، چربی مورد نیاز برای پرکردن جای آکنه از بدن خود فرد، طی مراحلی در کلینیک استخراج شده و به محل مورد نظر تزریق می شود. چربی مورد نیاز از بخش هایی از بدن که دارای ذخیره چربی می باشند مانند شکم، ران یا باسن برداشت می شود.

چربی تزریق شده در زیر پوست صورت به مرور با رگ های خونی آن بخش، مرتبط شده و به جزیی از بدن فرد تبدیل می شود و در واقع پیوند می خورد.

این روش، ماندگاری بالایی دارد و به دلیل ظرافت کار می بایست حتما توسط پزشک متخصص انجام شود تا از عوارضی مانند عفونت پس از تزریق یا کبودی ها و تغییر رنگ پوست پیش گیری شود.

در درمان جای جوش، غیر از فیلر چربی می توان از فیلرهای دیگر نیز استفاده کرد برخی از فیلرها و ژل ها موقتی هستند و پس از گذشت 6 ماه تا نهایتا دو سال جذب بدن شده و نیاز به تزریق مجدد خواهد بود.

• درمان جای جوش با آر اف فرکشنال (دستگاه ترمیا)

آر اف فرکشنال نوعی ازامواج رادیویی با طول موج خاص است که به داخل پوست نفوذ کرده و در جوانسازی و رفع بسیاری از مشکلات پوستی شامل اسکار آکنه، موثر است. این امواج توسط سری سوزنی که منافذ بسیار ریزی را بدون درد در سطح پوست ایجاد می کند بافت پوست را گرم کرده و شرایط از بین رفتن سلول های بافت آسیب دیده و رشد مجدد سلول ها و لایه های پوستی را فراهم می کند. آراف فرکشنال در درمان اسکار های آکنه در انواع پوست دستاوردهای موفقیت آمیزی داشته است.

آخرین نسل از دستگاه هایی که از تکنولوژی آر اف فرکشنال استفاده می کنند، ترمیا می باشد. در حال حاضر دستگاه ترمیا بهترین دستگاه آر اف فرکشنال به شمار می ِآید.

• پانچ و جراحی جای جوش

جراحی جای جوش یکی از انواع جراحی چلاستیک می باشد. در این روش درمانی که نسبت به مابقی روش ها تهاجمی تر می باشد؛ پزشکان، برشی در محل اسکار آکنه های عمیق ایجاد می کنند. سپس پوست های جدا شده را به هم بخیه می زنند تا سطح آسیب دیده دارای پوستی یکدست شود.

گاهی اوقات در محل اسکار آکنه پیوند پوست انجام می شود و پوست سالم از بخش دیگری از بدن (معمولا پشت گوش) جدا شده و جایگزین پوست معیوب می شود. البته جراحی جای جوش صورت زمانی انجام می شود که روش های قبلی و کمتر تهاجمی بر درمان جای جوش موثر نبوده باشند.

همزمان با این روش می توان از دیگر روش ها برای تحریک پوست به کلاژن سازی بیشتر و ترمیم بهتر جای جوش استفاده کرد.

همین عمل جراحی ممکن است با دستگاهی به نام پانچ انجام شود که در یک حالت پوست روی اسکار آکنه را بر می دارد و پوستی دیگر را پیوند می زند و در حالت دیگر تنها پوست روی محل اسکار آکنه برداشته می شود و پیوندی صورت نمی گیرد تا پوست به خودترمیمی و هموار کردن محل بپردازد. برای انجام پانچ صورت و جراحی اسکار آکنه از بی حسی موضعی استفاده می کنند.

جمع بندی

درمان جای جوش یا اسکار آکنه از طریق روش های متنوعی انجام می شود. از درمان های خانگی تا داروهای بدون نسخه و یا داروهای تجویزی متخصص و درمان های تخصصی نیمه تهاجمی و تهاجمی تر نظیر میکرونیدلینگ، تزریق فیلرها، لیزر تراپی، آر اف فرکشنال و جراحی را در بر می گیرد. با این حال برای هر نوع پوست و شدت آثار باقی مانده از آکنه بر روی آن، می بایست بهترین روش درمان جای جوش را برگزید که می تواند ترکیبی از چند روش باشد. انتخاب متخصص مجرب و کلینیک معتبر، مهم ترین مرحله برای درمان است و پس از آن اعتماد و عمل به دستورات پزشکتان است که شما را در درمانی با بالاترین میزان موفقیت و کمترین عوارض یاری می کند.

کلینیک ساعی با درک نگرانی بیماران از اثرات جای جوش ها و آکنه ها، با بهره مندی از پزشکان مجرب و دستگاه های به روز و پیشرفته در کنارشان است. شما نیز می توانید با تنظیم جلسه مشاوره با پزشکان متخصص کلینیک ساعی از بهترین روش های درمانی مطلوب برای پوستتان مطلع شوید و بدون نگرانی با اسکارهای آکنه خداحافظی کنید.

مشاوره زیبایی کلینیک ساعی: 09198528528
صفحه کلینیک ساعی در اینستاگرام: clinicsaee@